VẬN HÀNH BỂ MBR VÀ CÁCH VỆ SINH MÀNG MBR
1. Giới thiệu về công nghệ MBR
Công nghệ MBR (Membrane Bio Reactor) là sự kết hợp giữa quá trình sinh học hiếu khí và màng lọc vi sinh. Nước thải sau khi được vi sinh phân hủy chất hữu cơ sẽ chảy sang bể MBR để lọc qua màng sợi rỗng có kích thước rất nhỏ, chỉ từ 0.01–0.2 micromet.
Nhờ cơ chế vi lọc, nước sau xử lý đạt chất lượng cao, đảm bảo tiêu chuẩn đầu ra theo quy định môi trường hiện hành. Màng MBR giúp giữ lại bùn hoạt tính, tăng hiệu suất xử lý và giảm diện tích xây dựng hệ thống.
2. Nguyên tắc vận hành bể MBR
Vận hành bể MBR đúng cách giúp duy trì tuổi thọ màng, ổn định hoạt động vi sinh và đảm bảo nước ra đạt chuẩn. Các thông số kỹ thuật quan trọng cần chú ý gồm:
2.1. Bơm hút màng
- Lưu lượng bơm: 1,5 – 2 lần công suất trung bình
- Cột áp khuyến nghị: 10 mH₂O
- Có thể điều chỉnh bằng hệ van hồi lưu để duy trì áp lực ổn định, tránh gây tắc màng.
2.2. Bơm rửa màng
- Lưu lượng đề xuất: 30 L/m²/giờ
- Cần đảm bảo áp suất vừa phải để tránh làm hỏng cấu trúc sợi màng.
- Bơm được điều chỉnh bằng hệ van hồi lưu để kiểm soát tốc độ rửa.
2.3. Bơm CIP (rửa hoá chất)
- Lưu lượng trung bình: 6 L/m²/giờ
- Sử dụng trong quá trình rửa hóa chất định kỳ (MC hoặc RC) để làm sạch màng và khôi phục hiệu suất lọc.
3. Lưu lượng sục khí trong bể MBR
Sục khí giúp cung cấp oxy cho vi sinh hoạt động và hạn chế bám bẩn lên bề mặt màng.
- Lưu lượng khí: 0,167 m³/tấm/phút, không vượt quá 0,3 m³/tấm/phút.
- Với hệ thống nhỏ, có thể dùng chung máy thổi khí với bể Aerotank.
- Khi vệ sinh màng bằng hóa chất, nên tắt sục khí để tránh làm thoát hóa chất rửa.
Nếu hệ thống lớn, nên thiết kế máy thổi khí riêng cho bể MBR nhằm kiểm soát hiệu quả oxy hòa tan (DO).
4. Quy trình vệ sinh màng MBR
Để màng hoạt động bền bỉ và hiệu quả, cần thực hiện vệ sinh định kỳ theo hai cấp độ: rửa MC (làm sạch nhẹ) và rửa RC (phục hồi).
4.1. Rửa MC bằng Javen – thực hiện 3 ngày/lần
- Hóa chất: NaOCl (Javen) nồng độ 200 mg/L (0,2 g/L)
- Thời gian châm hóa chất: 30 phút
- Thể tích nước rửa: 3 L/m² màng
- Sau khi rửa, chạy lưu lượng thấp khoảng 15 L/m²/h trong 15–30 phút để ổn định màng.
Quá trình này giúp loại bỏ cặn bẩn hữu cơ, duy trì hiệu quả lọc và kéo dài tuổi thọ màng.
4.2. Rửa RC bằng Javen – thực hiện 3 tháng/lần
Rửa RC là bước phục hồi chuyên sâu, giúp khôi phục hoàn toàn hiệu suất màng.
- Hóa chất: NaOCl nồng độ 2000 mg/L (2 g/L)
- Thời gian ngâm: 4–8 giờ
- Trong quá trình ngâm, bật sục khí nhẹ định kỳ để khuấy đều dung dịch hóa chất.
- Sau khi hoàn tất, xả bỏ hóa chất và rửa lại bằng nước sạch 1–2 lần.
Lưu ý: Không đổ trực tiếp hóa chất lên màng khô. Nước phải ngập màng tối thiểu 10 cm trước khi châm hóa chất.
5. Lưu ý khi vận hành và bảo trì
- Giữ DO (oxy hòa tan) ổn định để tránh tắc nghẽn màng.
- Không rửa màng quá mạnh hoặc sử dụng hóa chất sai nồng độ.
- Sau mỗi lần rửa hóa chất, vận hành nhẹ trước khi đưa hệ thống trở lại công suất bình thường.
- Nước thải rửa chứa NaOCl cần trung hòa bằng Na₂S₂O₅ (tỷ lệ 1:1) trước khi xả.
Thực hiện đúng hướng dẫn vận hành giúp hệ thống MBR hoạt động ổn định, hiệu suất cao và tiết kiệm chi phí bảo trì.
6. Kết luận
Quy trình vận hành bể MBR chuẩn kỹ thuật và vệ sinh định kỳ màng MBR đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo hiệu suất xử lý nước thải. Việc tuân thủ đúng các bước và thông số giúp hệ thống hoạt động bền bỉ, ổn định và đáp ứng yêu cầu xả thải.
🔗 Xem thêm: Quy trình xử lý nước thải sinh hoạt
——————————————
Liên hệ tư vấn:
Công Ty Công Nghệ Ensol Việt Nam
Hotline: 0984.584.594
Website: ensoltechnology.com
——————————————
